زنبق
lris
زنبق گیاهی است چند ساله و دارای ساقه راست به ارتفاع ۳۰ تا ۷۰ سانتی متر که غالباً به علت گل های زیبایی که دارد، در باغچه ها کاشته می شود و از طریق ریزوم خزنده و ضخیم خود نیز که به رنگ سفید و بوی بنفشه دارد، تکثیر می یابد. گل های درشت، سفید رنگ، معطر با وضع منفرد یا دوتایی در انتهای ساقه دارد.
امروزه برای سم زدایی بدن و افزایش ادرار مورد استفاده قرار می گیرد.
▪️ ضماد تهیه شده از آن با ریشه آسیاب شده زنبق و آب برای درمان ناراحتی های پوستی، زخم و دردهای روماتیسم به کار برده می شود.
▪️ ضماد گرم برگ های تازه زنبق نیز برای رفع تومور و خستگی موثر است.
● خواص چای زنبق
▪️ برای تهیه چای زنبق، یک قاشق مرباخوری ریشه خشک آن را در یک لیوان آب جوش به مدت ۱۰ دقیقه دم کنید و روزی ۳ بار مصرف کنید.
▪️ چای زنبق با تحریک کبد در درمان هپاتیت و یرقان مفید است.
▪️ با عوارض پوستی مانند آکنه مبارزه می کند.
▪️ سوءهاضمه را برطرف می کند.
▪️ به درمان بیماری روماتیسم کمک می کند.
▪️ در کاهش وزن موثر است.
خواص دارویی: ریزوم تازه زنبق به مقدار کم اثر مدر، خلط آور و دفع کرم ظاهر می کند. مقادیر زیاد آن مسهل قوی و قی آور است، به طوری که موجبات تحریک دستگاه هضم، و دردهای شدید روده می شود. گرد ریزوم زنبق به طور محسوس اثر درمانی کمتری ظاهر می کند، معهذا از آن نیز در رفع آسم، سیاه سرفه، نزله مزمن ریه و غیره نتایج خوبی به دست آمده است. گرد خشک ریزوم آن نیز عطرآور است و ترشحات آب دهان را افزایش می دهد. ضماد گرم برگ های تازه زنبق نیز جهت رفع تومورها و خستگی ها مؤثر است .محل
مضرات استفاه از زنبق
زیاده روی و مصرف بی رویه زنبق زیان آور می باشد
طریقه مصرف زنبق
گرد کوبیده آن در ساختن گرد دندان به کار مى رود. دمکرده آن در سیاه سرفه و تنگ نفس بطور دمکرده یا جوشانده تجویز مى شود.
ترکیبات زنبق
برگ زنبق، دارای مقادیر زیاد اسید اسکوربیک است و از آن برای استخراج ویتامین C استفاده می شود. ریزوم زنبق دارای ماده رزینی تلخ، تانن، آمیدون و گلوکوزیدی به نام ایریدین است که اگر تجزیه شود، تبدیل به گلوکز و ایریژنین می شود. همچنین یک ماده معطر با بوی بنفشه به نام Irone با فرمول O ۲۲C ۱۴H است. اسانس زنبق از ریزوم گیاه به وسیله تقطیر با بخار آب به دست می آید، ولی چون این عمل به علت آمیدون فراوان با اشکال صورت می گیرد، باید تحت اثر اسیدها و نشاسته آن را به مواد محلول تبدیل کرد و یا پس از آنکه قطعات ریزوم تخمیر حاصل نمود، عمل تقطیر را انجام داد. به این ترتیب الکل معطری به دست می آید که از آن به مقدار بسیار کم اسانس استخراج می شود