مرزنگوش وحشی

marjoran

گیاهی پایدار به ارتفاع ۲۰-۵۰ سانتی‌متر است. تمام قسمت‌های این گیاه بوی مطبوع و معطری شبیه آویشن دارد. مرزنگوش از خانوادهٔ نعناع می‌باشد. این گیاه تا ارتفاع ۳۰ الی ۹۰ سانتی‌متر نیز رشد می‌کند. برگ‌های آن متقابل بوده و از نظر اندازه، متغیر می‌باشند. این برگ‌ها در قسمت پایین بسیار بزرگ هستند، اما هر چه به رأس گیاه نزدیک‌تر می‌شویم، کوچک‌تر شده و به شکل تخم مرغی یا بیضوی در می‌آیند. حاشیه برگ‌ها، صاف و یا کنگره‌ای است. گل‌های آن به طول ۴ الی۷ میلی‌متر و به رنگ صورتی یا سرخ و به شکل خوشهٔ افشان روی شاخه‌ها قرار دارند. زمان گل‌دهی آن بین تیر تا شهریور ماه می‌باشد. قسمت‌های مورد استفادهٔ مرزنگوش وحشی سرشاخه‌های گل‌دار آن است. گیاه گلدار را پس از جمع آوری کردن، در سایه حرارت کمتر از ۳۵ درجه سانتی‌گراد می‌خشکانند. این گیاه در اصفهان، یزد و... می‌روید.

فواید مرزنگوش وحشی

مرزنگوش وحشی دارای اسانس روغنی فرار، تانن، صمغ، مادهٔ تلخ، مقادیری تیمول، گلوکوز و سابونوزید می‌باشد و خواص گندزدائی دارد. از راه خوراکی برای دستگاه گوارش مصرف شده و از راه استعمال خارج به شکل ضماد، بر روی زخم‌ها مالیده می‌شود. 

مضرات استفاه از مرزنگوش وحشی

مضراتی برای مرزنگوش وحشی یافت نشد.

طریقه مصرف مرزنگوش وحشی

اگر نیم لیتر آب جوش را روی دو قاشق غذاخوری از این گیاه بریزیم، برای سیاه سرفه و درمان سرفه‌های دیگر بسیار مفید است. برای اسهال داروی مفیدی می‌باشد و به شکل دهان شویه برای رفع التهاب دهان و گلو استفاده می‌گردد. به شکل ماساژ پوستی، برای التیام زخم‌ها و در حمام‌های تقویتی برای کودکان ضعیف به کار می‌رود.

زمینه مصرف گیاه:
1-خلط آور
2-گندزدائی
3-مسکن سرفه
4-ضد اسهال
5-رفع التهاب دهان و گلو
6-زخم

ترکیبات مرزنگوش وحشی

 

ترکیبات تشکیل دهنده این روغن عبارتند از تیمول، کارواکرون، کاریو فیلن، پاراسیمن، بورنئول، لینالول، زرانیل استات و… نسبت این ترکیبات در گیاهان تهیه شده از منابع مختلف متفاوت است. مرزنگوش به عنوان ضدنفخ، خلط آور، مسکن، مدر، در درمان ناراحتى هاى تنفسى (آسم) و اشتها آور مصرف مى شود. همچنین براى آن اثر التیام دهنده و ضدعفونى کننده ذکر شده است. در طب گذشته از مرزنگوش در تسکین دل پیچه و دردهاى مختلف به ویژه سردرد و کمردرد استفاده شده و براى آن اثر قاعده آور و مدر نیز قائل بوده اند. از فرآورده هاى موجود در بازار مى توان به بخور اکالیپتوس اشاره کرد که گونه اى از مرزنجوش یکى از اجزاى تشکیل دهنده آن است. اندام هاى هوایى گیاه خشک شده باید در بسته بندى هاى مناسب و دور از رطوبت و حرارت زیاد نگهدارى شود. اسانس گیاه مانند دیگر اسانس ها باید در ظروف شیشه اى تیره رنگ و در بسته و تخلیه شده از هوا نگهدارى شود.
قسمت های‌ مورد استفاده‌ مرزنگوش‌ وحشی‌ سر شاخه‌های‌ گلدار آن‌ است‌ که‌ گیاه‌گلدار را پس‌ از جمع‌آوری‌ کردن‌ در سایه‌ در حرارت‌ کمتر از ۳۵ درجه‌ سانتیگراد می‌خشکانند.

تگ ها: