جنتیانا،ژانسیان،کوشاد
gentian
کوشاد یا جنتیانای زرد گیاهی است از راسته گلسپاسیسانان∗، از تیره گل کبوتریان∗. سرده (جنس) این گیاه بسیار بزرگ است و شامل ۴۰۰ گونه میشود. زکریای رازی برای درمان از این گیاه بهره زیادی میبرد. چون اولین بار پادشاه روم بنام جنتیوس که در سالهای 167-180 قبل از میلاد حکومت می کرد بوسیله این دارو شفا یافت نام آنرا جنطیانا گذاشتند . محمد بن زکریای رازی پزشک مشهور ایرانی نیز از این گیاه برای مداوای بسیاری از امراض استفاده می کرد . کوشاد گیاهی است علفی ، چند ساله و بسیار زیبا ، دارای ساقه ای استوانه ای و سبز که بلندی آن به حدود 1/5 متر می رسد . این گیاه بحالت خودرو در دشت ها و کوهستانهای اروپا و آُسیا می روید . برگهای کوشاد سبز رنگ ، نوک تیز و مثلثی است که دو برگ با هم بوسیله دمبرگ کوتاهی به ساقه چسبیده اند و برگهای بالای ساقه بدون دمبرگ می باشد . گلهای آن زرد رنگ بوده که به تعداد زیاد در اواخر بهار در کنار برگهای ظاهر می شود . از نظر طبی ریشه این گیاه قسمت مورد استفاده آن است . این ریشه ضخیم ، گوشتی و برنگ زرد تیره و یا قهو ه ای قرمز بوده که دارای طعمی بسیار تلخ و بویی نامطبوع است . برای مصارف طبی ریشه کوشاد باید اقلا سه ساله باشد تا اثر داشته باشد .
1.اشتها را تحریک می کند .
2.کوشاد گلبولهای قرمز و سفید خون را زیاد می کند بنابراین برای معالجه کم خونی و بیماریهای عفونی بکار می رود .
3.اثر ضد تورم درد و برای رفع آرتروز و رماتیسم مصرف می شود.
4.تب بر است.
5.بیماری مالاریا را برطرف می کند .
6.درد نقرس را برطرف می کند.
7.حرارت و رطوبت را زا بدن خارج می سازد .
8.فشار خون را پائین می آورد.
9.ناراحتی های کبدی را برطرف می کند.
10.تقویت کننده معده و بدن است.
11.اختلالات عادت ماهیانه را درمان می کند.
12.گرفتگی روده ها را باز می کند .
13.ادرار آور است .
14.ضماد کوشا با سرکه برای از بین ژبردن لکه های پوست مفید است.
15.عصاره این گیاه مسکن تمام دردها است.
16.ورم طحال را برطرف می کند.
17.خون را تصفیه و تمیز می کند.
18.درمان کننده زردی و یرقان است.
مضرات استفاه از جنتیانا،ژانسیان،کوشاد
مصرف بیش از حد کوشاد ممکن است باعث تحریک معده و بوجود آوردن حالت استفراغ و دل بهم خوردگی شود . زنان باردار و مادران شیر ده نباید از این گیاه استفاده کنند .
طریقه مصرف جنتیانا،ژانسیان،کوشاد
مقدار 20 گرم ریشه خرد شده کوشاد را در یک لیتر آبجوش ریخته بگذارید برای مدت 20 دقیقه بآرامی بجوشد ، سپس آنرا صاف کنید . مقدار مصرف این جوشانده یک فنجان قبل از هر غذا است . دم کرده : مقدار 5 گرم ریشه کوشاد را در یک لیتر آبجوش ریخته و بگذارید چند ساعت بمانذ . سپس آنرا صاف کرده و استفاده کنید . تنطور : این تنطور را می توانید از فروشگاههای گیاهان دارویی و یا برخی از داروخانه ها خریداری کنید . مقدار مصرف آن 10-15 قطره همراه با آب سه بار در روز است .
ترکیبات جنتیانا،ژانسیان،کوشاد
کوشاد دارای ماده ای شیمیایی بنام آماروجنتین می باشد که بسیار تلخ است . بطوریکه اگر این ماده را با 5000 قسمت آب مخلوط کنیم هنوز هم طعم تلخ آن حس می شود . ترکیبات دیگر این گیاه بشرح زیر می باشد : جنتوپیکرین ، جنتوپیکروزید ، جنتامارین ، جتی سین ، اسید جنتی سیک و جنتونوسید . کوشاد همچنین دارای مقدری تانن ، اسانس ، پکتین و چربی می باشد.