اسفناج
spinach
اسفناج گیاهی است یکساله درای ساقه ای راست به ارتفاع نیم متر که برگهای آن پهن و نرم مثلثی شکل برنگ سبز می باشد . اسفناج نسبت به سرمای زمستان مقاوم است . دو نوع اسفناج وجود دارد که بنام پائیزه و بهاره نامیده می شود . اسفناج بهاره در فصل بهار کاشته می شود و به اسفناج انگلیسی معروف است . نوع پائیزه آن که به خاک بسیار غنی احتیاج درد در پائیز کاشته می شود . گلهای اسفناج برنگ سبز کمرنگ می باشد . اسفناج چون درای مواد غذایی فراوانی است کشت آن امروز در تمام نقاط دنیا معمول است .
1) برگ اسفناج منبع غنی ویتامین A ، B3 ، C و آهن و پتاسیم می باشد .
2) بدن را قلیایی می کند .
3) خنک کننده است و برای پائین آوردن تب مفید است .
4) ورم روده کوچک را رفع می کند .
5)برای ورم ریه مفید است .
6)ملین است و یبوست را برطرف می کند .
7)برای لاغر شدن و وزن کم کردن مفید است .
8) اسفناج بدلیل داشتن ماده ای بنام اسپیناسین هضم غذا را تسریع می کند . این ماده باعث تحریک معده و ازدیاد ترشحات آن می شود .
9) خوردن اسفناج در رفع تشنگی موثر است .
10)برای از بین بردن ورم و درد گلو مفید است .
11) برای رفع سرفه های خشک برگ اسفناج را با جو پوست کنده و روغن بادام بپزید و بخورید .
12)آش اسفناج با گشنیز برای سردردهایی که ناشی از سوء هاضمه و اختلال دستگاه گوارشی است مفید می باشد .
13)اگر آش اسفناج را با آب لیمو و سماق و یا آب غوره بخورید سردردهای ناشی از اختلال کیسه صفرا را برطرف می کند .
14) خوردن اسفناج از سرطان جلوگیری می کند مخصوصا در افرادی که در مصرف الکل و سیگار دست دارند .
15)تحقیقات دانشمندان نشان داده است که اسفناج در پیشگیری سرطان روده بزرگ ، معده ، پروستات ،حنجره و رحم موثر است .
16)اسفناج کلسترول خون را پائین می آورد .
17)بهترین دارو برای کسانی است که مبتلا به کم خونی هستند .
18) اسفناج مانند جارو روده بزرگ را تمیز می کند .
19)ترشحات لوزالمعده را افزایش می دهد .
20)اسفناح سبزی مفید برای تقویت اعصاب است .
21)اسفناج پخته برای رفع بیماری آسم و گرفتگی صدا بسیار موثر است .
22)رماتیسم و نقرس را درمان می کند .
23)برای زیاد کردن شیر در مادران شیر ده موثر است .
24) سابقا نوعی شربت از اسفناج تهیه شد که در معالجه خونریزیها و کم خونی از آن استفاده می کردند .
25) تخم اسفناج ملین و خنک کننده است .
26)تخم اسفناج برای برطرف کردن ورم کبد و یرقان مفید است .
27)اسفناج تعداد گلبولهای قرمز خون را افزایش می دهد .
28) اسفناج چون دارای کلروفیل است عضلات روده را تحریک کرده و تخلیه مدفوع را آسان می کند .
29) اگر کسی مبتلا به حبس البول یعنی بند آمدن ادرار است می تواند با مخلوط نصف فنجان آب اسفناج این ناراحتی را درمان کند . با همان مقدر روغن بادام یا روغن زیتون مخلوط کرده و به و بدهید .
30)اسفناج را در سالاد خود بریزید و میل کنید .
مضرات استفاه از اسفناج
اسفناج بعلت داشتن اگزالات برای بیماران مبتلا به ورم مفاصل و سنگهای کلیه و مثانه مناسب نیست ضمنا آنهائیکه سرد مزاج هستند باید اسفناج را با ادویه گرم نظیر زنجبیل و هل میل نمایند .
طریقه مصرف اسفناج
امروزه مردم بسیاری از کشورهای جهان بهویژه کشورهای آسیایی و اروپایی از اسفناج نه تنها برای عطر و طعم دلنشیناش بلکه به خاطر خواص غذایی و درمانی که دارد در وعدههای غذایی خود بهویژه غذای کودکان و نوجوانانشان استفاده میکنند. دکتر رضا حشمت، درمانگر طب سنتی چین برخی از خواص درمانی اسفناج را از دیدگاه طب سنتی چین با ما درمیان میگذارد. ۳ بار در هفته اسفناج بخورید از دیدگاه طب سنتی چین، اسفناج گیاهی است که طبیعتی خنک و ملین دارد بنابراین مصرف آن در افرادی که دچار اختلال در عملکرد دستگاه گوارش هستند یا با کندی حرکت رودهها مواجهند بسیار ضروری است، زیرا این سبزی مغذی میتواند بهترین دارو برای درمان یبوست بهویژه در افراد میانسال و کهنسال باشد. علاوهبر این اسفناج توسط درمانگران طب سنتی چین بهعنوان یک غذای دارویی در درمان بیماران مبتلا به دیابت و افرادی که دچار خستگی، ضعف و سرگیجه هستند، تجویز میشود. اسفناج مرهم بیماریهای گوارشی اسفناج یکی از بهترین غذاهای دارویی برای افرادی است که دچار کمخونی هستند. درمانگران چینی اسفناج را بهترین مرهم برای بیمارانی میدانند که کمخونی آنها ناشی از خونریزیهای گوارشی است. بهعنوان مثال افراد مبتلا به هموروئید یا بواسیر یا افرادی که مبتلا به خونریزی معده یا زخمهای معده هستند میتوانند اسفناج در سبدغذایی خود قرار دهند. مصرف این سبزی به تنهایی یا در کنار موادغذایی دیگر میتواند تاثیر زیادی در خونسازی و جبران کمخونی ناشی از خونریزیهای گوارشی داشته باشد. چگونه خواص اسفناج را حفظ کنیم برای حفظ خواص و مواد مفیدی که در اسفناج وجود دارد هرگز آن را آبپز نکنید. قرار دادن این سبزی هنگام شستوشو درون آب یا پختن آن به وسیله آب، موجب از بین رفتن خواص مفید و ویتامینهای آن میشود. بهترین راهحل آن است که اسفناج را تفت دهید. میتوانید برای این کار از مقدار بسیار اندکی روغن استفاده کنید. ترکیب اسفناج با انواع گوشتهای قرمز در وعده غذایی بهترین و مفیدترین ترکیبهاست زیرا خواص مفید اسفناج در کنار گوشت قرمز بهتر جذب بدن میشود. در چه شرایطی اسفناج نخوریم گاهی پیش میآید، بدنمان در شرایطی قرار دارد که مصرف برخی از میوهها و سبزیهای تازه نیز ممکن است برای آن مضر باشد. اسفناج نیز از این امر مستثنا نیست. زمانهایی پیش میآید که باید از مصرف این گیاه مفید و شفابخش پرهیز کرد. افراد مبتلا به اسهال نباید اسفناج مصرف کنند زیرا اسفناج بهدلیل خاصیت ملین بودنش موجب تشدید اسهال میشود. زیادهروی در مصرف اسفناج موجب بروز آکنه در برخی از افراد میشود. بنابراین همواره باید نه تنها در مصرف اسفناج بلکه در مصرف هر ماده غذایی تعادل را درنظر داشت. نکات طلایی درباره اسفناج با دانستن این نکات بهتر میتوانید از ارزشهای غذایی اسفناج و تاثیر آن در پیشگیری از ابتلا به بیماریهای مختلف بهرهمند شوید. درمانگران طب سنتی اسفناج را مفیدترین سبزی برای درمان بیماریهای کبد و معده میشناسند و آن را به بیمارانشان تجویز میکنند. خوردن اسفناج به تنهایی یا تهیه سالاد با کمک برگهای سبز آن در درمان یبوست و کندی عملکرد رودهها موثر است. اسفناج موجب تقویت چشم و افزایش قوه بینایی در افراد میشود، بنابراین مصرف آن در دوران نوجوانی و میانسالی بسیار توصیه میشود.
ترکیبات اسفناج
اسفناج از نظر داشتن ویتامین B3 بسیار غنی است و بنابراین داروی مهمی برای برطرف کردن بیماری پلاگر است .( پلاگر یک نوع بیماری است که بعلت کمبود ویتامین B3 در بدن تولید می شود و نشانه های ضعف بدن ، تشنج ، اختلال در دستگاه هاضمه و بوجود آمدن لکه های قرمز روی بدن است .) ضمنا در اسفناج مقدر زیادی آهن ، ید ، لسیتین ، کلروفیل ، کاروتن ، اسید اگزالیک و اسید ارسنیک وجود دارد در صد گرم اسفناج خام مورد زیر موجود است : انرژی 20 کالری آب 90 گرم پروتئین 3 گرم چربی 0/3 گرم مواد نشاسته ای 3/5 گرم کلسیم 90 میلی گرم فسفر 50 میلی گرم آهن 3/2 میلی گرم سدیم 70 میلی گرم پتاسیم 470 میلی گرم ویتامین آ 6000 واحد ویتامین ب 1 0/1 میلی گرم ویتامین ب 2 0/2 میلی گرم ویتامین ب 3 0/6 میلی گرم ویتامین ث 40 میلی گرم